Bazı insanlar doğdukları yerde kalır, bazılarıysa valizini sessizce kapatıp başka bir ülkeye göç eder. Kimi zaman savaş olur, kimi zaman ekonomik darboğaz... Ve yıllar geçer; o göç edenlerin torunları bir gün bilgisayar başına oturup şu soruyu yazar: "2025 Bulgaristan Vatandaşlık Başvuru Şartları nedir?"
İşte bu yazı tam da o torunlara, o soruyu soranlara, köklerine bir adım daha yaklaşmak isteyenlere adanmıştır.
2025 yılı itibarıyla Bulgaristan vatandaşlığına başvurmak, geçmişte olduğu kadar belirsiz değil; gelgelelim hâlâ bir labirent gibi: doğru yolu bulmak bilgi, sabır ve sağlam bir yol haritası gerektiriyor. Vatandaşlık mevzuatı, hukuk dilinde şekillenirken (yani halkın çoğu için "anlaması zor, devletin resmî diliyle yazılmış kurallar" anlamına gelir), biz burada o dili çözüyoruz. Çünkü herkesin, dedesinden kalan bir hikâyeye sahip çıkma hakkı var.
2025 Bulgaristan Vatandaşlık Başvuru Şartları, yalnızca bir liste olmakla kalmaz; ek olarak bir geçmişin izi, bir geleceğe açılan kapıdır.
Bu yazıda ne bulacaksınız?
Rakamlarla küçük bir pencere açalım:
Yani siz bu satırları okurken, belki biri Sofya’da başvuru sırasına girmiştir bile. Kim bilir?
Her pasaportun bir hikâyesi vardır; bazısı doğduğun yerin, bazısı gittiğin yerin, kimisi de ait olduğun yerin hikâyesini taşır. O zaman Bulgaristan vatandaşlığına başvuru hakkı kimleri kapsar? Kimi zaman bir soy ağacının dallarına tutunarak, kimi zaman aşkla örülmüş bir evliliğin ardından ya da uzun yıllar boyunca Bulgaristan topraklarında sessizce bir hayat kurarak bu vatandaşlığa ulaşmak mümkündür.
Başvuru yolları dört ana kategoride toplanır:
Hepsinin yolu farklıdır ama varmak istedikleri yer aynıdır: 2025 Bulgaristan Vatandaşlık Başvuru Şartları çerçevesinde çifte kimlik, çifte aidiyet, belki de bir köklenme duygusu.
Soy bağı; yani resmi adıyla “jus sanguinis” (Latince: kan yoluyla hak kazanma) ilkesine göre vatandaşlık hakkı, bireyin ailesinden miras kalan bir haktır. Eğer anneniz, babanız, hatta bazen büyükbabanız ya da büyükanneniz Bulgaristan doğumluysa daha doğrusu Bulgaristan vatandaşıydıysa siz de bu zincirin bir halkası olarak vatandaşlığa başvurma hakkına sahip olabilirsiniz.
Bu başvuruda kritik olan nokta, bağlantının belgelerle ispat edilebilmesidir:
Halk arasında bu tür belgeleri “dededen kalan evraklar” diye adlandıranlar çoktur. Bununla birlikte gerçek şu ki, devletler soy bağını ama resmi belgelerle kanıtlandığında kabul eder. Yani elinizde ne kadar evrak varsa, o kadar ilerlersiniz.
Bazı durumlarda noter onaylı tercümeler, konsolosluk onayı ve apostil (uluslararası belge onay mührü) işlemleri de istenebilir. Bu sebeple gidişat hem zamana hem detaylara karşı dikkat gerektirir.
Aşk bazen sınır tanımaz ama bürokrasi tanır. Bulgaristan vatandaşı biriyle evliyseniz, bu evlilik en az üç yıldır devam ediyorsa ve birlikte Bulgaristan’da yaşıyorsanız, başvuru hakkı doğar.
Gelgelelim, hemen bir uyarı:
Evlilik tek başına yeterli değildir.
Şunlar da aranır:
Yani, “evlendim hemen vatandaş oldum” söylemi bu durumda geçerli değil. Devlet, gerçek evliliği sahte olandan ayırt etmeye çalışır. Bu vesileyle evliliğin yalnızca duygusal bir bağ olması yeterli olmaz; aynı anda hukuken sağlam ve belgelerle desteklenmiş olması gerekir.
Eğer sermayeniz varsa ve Bulgaristan’da ekonomiyle konuşmak istiyorsanız, bu başvuru tam size göre. 2025 Bulgaristan Vatandaşlık Başvuru Şartları çerçevesinde yatırım yoluyla vatandaşlık, ülkede belirli bir miktarda sermaye ile iş kuran ya da devletin belirlediği yatırım fonlarına ödeme yapan kişilere tanınan özel bir haktır.
Öyleyse nedir bu yatırım şartları?
Yani yalnızca para yatırmakla sınırlı kalmaz, eş zamanlı olarak ekonomiye katkı sağlamak da hedeflenir.
Bu yol oldukça maliyetli ama süreci hızlandırabilir. Özellikle iş insanları için, bu rota hem prestijli hem pratik bir seçenek olabilir.
Kimi vatandaşlığa bir kağıtla, kimi bir nikâhla ulaşır; bazılarıysa zamanla... Uzun süreli ikamet, bu “zamanla kazanılmış hakların” başında gelir.
Eğer Bulgaristan’da kesintisiz olarak en az 5 yıl yasal oturum izniyle yaşamışsanız ve bu esnada toplumla kaynaşmış, çalışmış, vergilerinizi ödemiş ve suça karışmamışsanız; vatandaşlık başvurusu yapma hakkınız doğar.
Dikkat edilmesi gerekenler:
Bu yöntem belki en uzun olanıdır ama beraberinde toplumla en çok iç içe olunan, aidiyetin doğal yollarla geliştiği yoldur. Bu yolda ilerleyen biri için vatandaşlık, yalnızca bir belge olmanın ötesinde, yaşanmışlığın bir ödülüdür.
Vatandaşlık, geçmişinizin izleri kadar bugünkü durumunuzla da ilgilidir. Devletin size sorduğu şey basit gibi görünür: “Bana kendini tanıt.” Fakat bu tanıtım, bir özgeçmiş ya da kısa bir hayat hikâyesi değildir; belgelerle, sınavlarla ve sabırla yapılır.
2025 Bulgaristan Vatandaşlık Başvuru Şartları, dört ana başvuru yolunu tanımlar ama bu yolların kesiştiği üç ortak kavşak vardır:
Şimdi bu üç kavşağı birlikte geçelim.
Bir ülkenin vatandaşı olmak, onun dilinde düşünebilmeyi gerektirmez belki ama o dilde hakkınızı arayabilmeyi mutlaka gerektirir. Bulgaristan vatandaşlığı için aranan Bulgarca dil yeterliliği, başvuru sürecinin sessiz ama kesin çizgilerinden biridir.
Resmi olarak, genellikle A2 seviyesinde bir Bulgarca dil sertifikası istenir. A2, Avrupa Dil Portfolyosu’nda “temel kullanıcı” seviyesi olarak tanımlanır. Yani:
O zaman bu belge nasıl alınır?
Bazı başvuru türlerinde mesela yatırım yoluyla vatandaşlık dil şartı esnetilebilir. Ama aklınızda bulunsun, vatandaşlık bir hak olmanın yanı sıra ek olarak bir sorumluluk taşır. Ve o sorumluluğun dili Bulgarcadır.
"Geçmişiniz temiz mi?" Devlet bu soruyu kibarca sorar ama cevabı belgelerle ister. Başvuru sırasında istenen belgelerden biri adli sicil kaydıdır. Halk arasında bu belgeye genellikle “sabıka kaydı” denir.
Bu belgeyle devlet, sizin:
Özellikle şu suçlar başvurunun reddedilmesine doğrudan neden olur:
Belgeler hem Türkiye’den hem de ikamet edilen diğer ülkelerden talep edilebilir. Üstelik bazı durumlarda Bulgaristan makamları, adli sicil sorgusunu doğrudan Interpol veya AB veri sistemleri üzerinden de yapar.
Ve küçük bir hatırlatma:
Bu belgenin en fazla 3 ay önce alınmış olması gerekir. Süresi geçen belgeyle yapılan başvurular, çoğu zaman “eksik başvuru” olarak kabul edilir.
Kiminizin aklına şu soru geliyor olabilir: “Param yoksa vatandaşlık hakkım da yok mu?”
Cevap: Hayır. Ama paranız yoksa, en azından geçiminizi sağlayabildiğinize dair bir belge istiyorlar.
Bulgaristan, vatandaşlık verirken sosyal sistemini korumaya çalışır. “Yük olmamak” bu noktada kilit kavramdır. O nedenle başvuru sahiplerinden aşağıdaki belgeler istenebilir:
Yani devlet size, “Hayatta kalabiliyor musun?” diye soruyor.
Cevabınız evet ise, bunu kanıtlamanızı istiyor.
Miktar olarak sabit bir gelir şartı yoktur. Lakin, 2025 yılı itibarıyla aylık asgari geçim düzeyinin altında kalan gelirler, başvurularda dezavantaj yaratabilir. Bu rakam Bulgaristan’da yaklaşık 940 BGN (Bulgar levası) civarındadır.
Ve işte böyle: Vatandaşlık, yalnızca kim olduğunuzla sınırlı kalmaz; eş zamanlı olarak kim olduğunuzu nasıl kanıtladığınızla da yakından ilgilidir.
Vatandaşlık yolculuğu, çoğu zaman bir masa başında başlar: dosyalar açılır, fotokopiler alınır, pasaportlar ve kimlikler yan yana dizilir. Sanki bir romanın ilk sayfası gibi, sade ama belirleyici. Kim olduğunuzu ve neden oraya ait olmak istediğinizi anlatan belgelerle örülü bu işlem hem sabır hem dikkat ister.
Çünkü 2025 Bulgaristan Vatandaşlık Başvuru Şartları, yalnızca bir "hak" meselesi olmakla kalmaz, hem de başlı başına bir "prosedür" sürecidir.
Ve prosedür, duygularla konuşmaz; belgelerle konuşur.
Her şey bir form ile başlar. Adınızı, soyadınızı, doğum tarihinizi yazdığınız; fakat gerçekte çok daha fazlasını söylediğiniz bir form.
Bu formda devlet, kimliğinizin yanı sıra ne kadar düzenli, özenli ve tutarlı biri olduğunuzu da ölçer.
Temel belgeler şunlardır:
Her belge Bulgarcaya çevrilmeli ve noter onaylı olmalı. Öte yandan bazı belgelerin apostil (yani uluslararası geçerlilik damgası) taşıması gerekir. Aksi takdirde, başvurunun kabul edilme ihtimali dramatik biçimde düşer.
Ve küçük bir not: Belgelerin geçerlilik süreleri vardır. 6 ayı aşan birçok evrak “eski” sayılır. Bu bağlamda hazırlık süreci dikkatle yönetilmeli, mümkünse bir uzmanla yürütülmelidir.
O zaman, elinizdeki dosyayla nereye gidiyorsunuz?
İki ana başvuru kanalı vardır:
Türkiye’de yaşayan başvuru sahipleri genellikle bu yolu tercih eder. İstanbul, Ankara, Bursa gibi şehirlerdeki Bulgaristan Konsoloslukları başvuru kabul etmektedir.
Avantajı:
Dezavantajı:
Bulgaristan’da bizzat bulunarak yapılan başvurulardır. Genellikle orada ikamet eden veya süreci hızlandırmak isteyenler tarafından tercih edilir.
Bu yöntemde doğrudan:
Doğrudan başvurular, konsolosluk başvurularına göre ortalama 2-3 ay daha hızlı sonuçlanabilir. Lakin elbette bunun karşılığında seyahat, konaklama ve çeviri maliyetleri devreye girer.
“Başvurunuzu aldık, değerlendiriyoruz...”
Bu cümle başta sıradan görünür ama altındaki belirsizlik, bekleyen biri için ağır olabilir. O nedenle bu bölümü net yazalım:
2025 yılı itibarıyla bir Bulgaristan vatandaşlık başvurusunun ortalama sonuçlanma süresi 12 ila 18 aydır.
Bazı özel durumlarda (mesela eksik belge, soruşturma süreci, arşiv incelemesi gibi), bu süre 24 aya kadar uzayabilir.
Sürecin aşamaları şu şekilde işler:
Sonucun size ulaşma şekli, başvuru yaptığınız yere göre değişir.
Ve evet, bazı sabahlar e-postanızı titreyerek açarsınız; bazen de telefonun başında, “Acaba bugün ararlar mı?” diye beklersiniz. Ama sonunda o mektup gelir.
"Sayın başvuru sahibi, Bulgaristan vatandaşlığına kabul edildiniz..."
İşte o anda, bir tek bir vatandaşlık kazanmış olmazsınız; geçmişle kurduğunuz bağ da bir belgeye dönüşmüş olur.
Vatandaşlık; soy bağı, evlilik ya da ikamet süresinin yanı sıra, çoğu zaman cüzdanla da test edilen bir süreçtir. Evraklar hazır, niyet sağlam, geçmiş temiz olabilir… Ama tüm bunların sonunda iş yine parasal bir eşikten geçmeye gelir.
Ve ne yazık ki bu eşik, çoğu zaman insanların hevesle adım atıp sonra sessizce geri döndüğü yer olur.
Çünkü 2025 Bulgaristan Vatandaşlık Başvuru Şartları, maddi anlamda da hazırlıklı olmayı gerektirir.
Şimdi gelin, kalemimizi elimize alalım, çayımızı yudumlayıp hesap yapalım:
Bu vatandaşlık macerası cebimize ne kadara mal olur?
Bulgaristan devleti tarafından alınan resmî harçlar oldukça net ve standarttır. Ama döviz kuru dalgalı deniz gibidir; bir gün sular sakinken ertesi gün fırtına kopabilir. O yüzden biz aşağıdaki rakamları bugünün kuru olan 1 Bulgar Levası = yaklaşık 15,20 Türk Lirası üzerinden değerlendireceğiz. (Not: Bu oran günlük olarak kontrol edilmelidir.)
2025 itibarıyla temel işlem ücretleri şu şekildedir:
Bunlar devletin doğrudan talep ettiği masraflardır. Yani başvurunuz olumlu sonuçlansa da sonuçlanmasa da bu ücretler iade edilmez.
Kısaca: “Devlet dosyanızı incelerken, dosya ücreti de alınır.”
Bazen en büyük maliyetler, en küçük ayrıntıların içinden çıkar.
Bir belgenin bir dilden diğerine çevrilmesi, o çevirinin noter tarafından onaylanması, ardından uluslararası geçerlilik kazanması için apostillenmesi derken; belgeler bir dosyadan çok, bir masraf zincirine dönüşür.
Ortalama gider kalemleri şöyledir:
Eğer başvurunuz için ortalama 8–10 farklı belge gerekiyorsa ki bu çok olağandır çeviri ve noter masrafları toplamda 6.000 TL’ye kadar çıkabilir.
Bu, yalnızca belgelerin “başvuruya hazır” hale gelmesinin bedelidir.
Unutulmamalı: Eksik, hatalı ya da tercümesi yetersiz belgeler başvurunun reddedilmesine yol açabilir. O nedenle bu adım, “idare eder” mantığıyla geçiştirilecek bir nokta olmaktan uzak; sürece “mükemmel olmalı” anlayışıyla yaklaşmak gerekir.
Bazı başvuru sahipleri süreci tek başına yürütmeye çalışır; evrakları toplar, çevirilerini yaptırır, konsoloslukta sırasını bekler. Fakat ne yalan söyleyelim, sistem karmaşık ve çoğu zaman yorucudur. O nedenle bir hukuk bürosu ya da danışmanlık firmasıyla çalışmak çoğu kişi için daha emniyetli bir tercih olur.
Danışmanlık ücretleri oldukça geniş bir aralığa sahiptir.
Piyasadaki ortalama danışmanlık bedelleri şöyle:
Elbette burada esas alınması gereken unsur fiyattan çok, firmanın güvenilirliği, deneyimi ve referanslarıdır. Zira vatandaşlık başvurusu, yalnızca evrak takibi değil; ek olarak yasal haklarınızı doğru temsil etme meselesidir.
O halde vatandaşlık almak isteyen biri için toplam maliyet, başvuru türüne ve destek alma düzeyine göre değişmekle birlikte, 2025 itibarıyla:
Bu maliyetin sonunda alacağınız şey sırf bir pasaport değil, beraberinde köklerinize açılan bir kapı, belki de geçmişe duyduğunuz özlemi resmiyete döken bir evraktır.
Bu yazıda ele aldığımız bilgiler, profesyonel ekibimizin Bulgaristan vatandaşlık başvurularındaki kapsamlı uzmanlığını ve sürece dair stratejik yaklaşımını yansıtmaktadır. Hukuki zemini doğru kurmak ve başvuru sürecini hatasız yönetmek, bu alanda tecrübeli bir ekiple çalışmayı gerektirir.
Bulgaristan'da yatırım yapmayı planlıyor, şirket kurmayı düşünüyorsanız ya da yalnızca vatandaşlık sürecine sağlam adımlarla başlamak istiyorsanız, sizi “Bulgaristan Vatandaşlığı Başvurularında Avukatın Rolü” ve “Bulgaristan Yatırım Danışmanlığı” başlıklı içeriklerimize göz atmaya davet ediyoruz. Bu yazılar, süreci daha derinlemesine kavramanıza ve doğru kararlar almanıza yardımcı olacaktır.
Kuvars Avukatlık ve Danışmanlık olarak Bulgaristan'da vize işlemlerinden yatırım danışmanlığına, şirket kuruluşundan muhasebeye, Türkçe hizmet veren avukat kadromuzla bireysel ve kurumsal tüm hukuki ihtiyaçlarınıza çözüm sunuyoruz.
Siz de süreçle ilgili uzman desteğine ihtiyaç duyuyorsanız, şimdi bizimle iletişime geçin.
Ebeveynin vatandaşlık alması, çocukları için de hak doğurabilir. 18 yaş altındaki çocuklar için ebeveynle birlikte yapılan başvurularda çocukların da vatandaşlık alması mümkündür. Lakin bu, çocuğun doğum yeri, yaşadığı ülke ve ebeveynin vatandaşlık alma yoluna göre değişiklik gösterebilir. 18 yaşından büyük çocukların ise ayrı başvuru yapması gerekir.
Evet. Başvuru reddedilirse gerekçeli karar başvuru sahibine yazılı olarak bildirilir ve bu red kararına karşı itiraz etme hakkınız vardır. İlaveten isterseniz eksikleri tamamlayarak yeniden başvuru yapabilirsiniz. Reddedilme nedenleri çoğunlukla belge eksiklikleri, uyumsuzluklar veya güvenlik soruşturmasına dayalı olabilir. Bu vesileyle bir sonraki başvuru öncesinde profesyonel destek alınması önerilir.
Evet, Bulgaristan Avrupa Birliği üyesi bir ülke olduğundan, Bulgaristan vatandaşlığına sahip olan kişiler eş zamanlı olarak AB vatandaşlık haklarına da sahip olur. Bu, AB ülkelerinde serbest dolaşım, yerleşim, çalışma ve eğitim hakkı gibi önemli avantajlar sunar. Gelgelelim her AB ülkesi kendi iç hukukuna göre bazı düzenlemeler getirebilir.
Bulgaristan’da askerlik hizmeti 2008 yılında kaldırılmıştır, dolayısıyla Bulgar vatandaşlığı alan bireyler için zorunlu askerlik hizmeti bulunmamaktadır. Ama başvuru sahibinin mevcut vatandaşı olduğu ülkenin askerlik düzenlemeleri (örnek olarak Türkiye’deki yükümlülükler) farklılık gösterebilir ve bu durum ekstra olarak değerlendirilmelidir. Çifte vatandaş olan bireyler, genellikle iki ülke arasında imzalanan ikili anlaşmalar çerçevesinde muafiyet veya erteleme başvurusu yapabilir.
Faydalı Kaynaklar
Bulgaristan Adalet Bakanlığı
Resmî vatandaşlık başvuru prosedürleri, gerekli belgeler ve yasal dayanaklar burada yer alır.
Bulgaristan Dışişleri Bakanlığı
https://www.mfa.bg/tr/embassies/turkey/2421
Yurt dışından yapılacak başvurular, konsolosluk hizmetleri ve yabancı uyruklulara yönelik bilgiler için güvenilir bir kaynaktır.
Avrupa Birliği Resmî Web Sitesi
https://europa.eu/youreurope/citizens
Bulgaristan vatandaşlığı ile birlikte kazanılan Avrupa Birliği vatandaşlığı haklarına dair güncel bilgiler yer alır.